جبهه گیری احزاب در مقابل اصلاحات ارضی رژیم پهلوی

Authors

  • علی اصغر داودی استادیار علوم سیاسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
  • مجتبی قرشی دانشجوی دکتری علوم سیاسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران
Abstract:

مسئله اصلاحات ارضی که در اواخر دهه 1330 و اوایل ده 1340 ه. ش به دنبال فشار روز افزون آمریکا بر حکومت پهلوی مطرح شده و به مرحله اجرا در آمد بخش آغازین از مفاد انقلاب سفیدی بود که به علت بیگانگی با شرایط اقتصادی و اجتماعی روز و ناکارآمدیش با مخالفت شدید احزاب و گروه های سیاسی مواجه شد.گروه های سیاسی مختلف من جمله احزاب چپ، ملیون، احزاب مذهبی و روحانیون مبارز هر یک به نحوی به مخالفت با اصلاحات شاه برخواستند و در راستای این مخالفت رویکرد های متفاوتی برای مبارزه با  این اصلاحات اتخاذ کردند. از آنجایی که احزاب و  فعالیت های سیاسی آنها همواره مورد اهمیت بوده و منجر به رقم خوردن تغییرات بسزایی در طول تاریخ است. لذا در پژوهش حاضر برآنیم تا ضمن بررسی اصلاحات ارضی رژیم پهلوی به موضع گیری احزاب چپ ،ملی و مذهبی در قبال این سیاست های اصلاحات ارضی بپردازیم.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

دولت پهلوی، اصلاحات ارضی و نظریه توسعه روستو

اصلاحات ارضی مهم ترین برنامه تحول اجتماعی در زمان دولت پهلوی بود که از اوایل دهه 1340 شمسی با جدیت در دستور کار حکومت محمد رضا شاه قرار گرفت. شاه و دولت علی امینی که مسئولیت اجرای این طرح عمده را در اختیار داشت با الهام از افکار جامعه شناس برجسته آن عصر آمریکا یعنی والت ویتمن روستو بدنبال پیاده سازی نسخه غربی توسعه در ایران بودند. نظریه پنج مرحله ای خیز روستو که مراحل چندگانه ای را برای توسعه و...

full text

پژوهشی در مورد اصلاحات ارضی سیستان در دوره پهلوی اول (1320- 1300ش / 1941-1921 م)

در سیستان، زمین همواره عامل اصلی بسیاری از حوادث و تحولات تاریخی بوده است؛ به طوری که در طول قرنها موجب پدید آمدن یک نظام زمین داری کهن، منسجم، مستدام و منطبق بر شرایط محیطی، اجتماعی و اقتصادی شده است. این روند تا دوره ناصرالدین شاه قاجار ادامه یافت. در اوایل دوره ناصری، اراضی سیستان خالصه اعلام شد و به صورت استیجاری در اختیار سرداران و خوانین (مستأجران خاص) قرار گرفت. با این تحول، سایر انواع م...

full text

واکاوی پیامدهای سیاسی اصلاحات ارضی در فارس

هدف: محمدرضا شاه پهلوی در دوره دوم حکومت خویش و با تثبیت قدرت مرکزی در صدد برآمد تا اصلاحاتی را در کشور انجام دهد. از جمله اصلاحات وی  می­توان به اصلاحات شش­‌گانه انقلاب سفید اشاره کرد. این اصلاحات شامل اصلاحات ارضی، ملی کردن جنگل­ها، سپاه دانش، و برخی دیگر بود. هدف این پژوهش بررسی پیامدهای سیاسیِ یکی از اصلاحات شش‌گانه فوق، یعنی اصلاحات ارضی، در ایالت فارس است. روش/رویکرد پژوهش: این پژوهش با رو...

full text

گذری بر قانون اصلاحات ارضی در ایران

بررسی قانون اصلاحات ارضی که در نوع خود یکی از مهمترین اقدامات رژیمپهلوی در دهه 40بوده، به تنهایی در این مقاله ممکن نمیباشد؛ اما تلاش گردیده تا ضمنرهیافت شرایط ایران در آستانه اصلاحت ارضی و فرجام نهایی آن مروری هر چند بهاختصار صورت پذیرد.در این مقاله محدود روشن میشود که هر چند اصلاحات ارضی یک قانون پیشروو مبتنی بر اهداف بلندپروازانه است، از آنجا که برآمده از نیازهای واقعی جامعه ایران نبودو یا سی...

full text

پژوهشی در مورد اصلاحات ارضی سیستان در دوره پهلوی اول (۱۳۲۰- ۱۳۰۰ش / ۱۹۴۱-۱۹۲۱ م)

در سیستان، زمین همواره عامل اصلی بسیاری از حوادث و تحولات تاریخی بوده است؛ به طوری که در طول قرنها موجب پدید آمدن یک نظام زمین داری کهن، منسجم، مستدام و منطبق بر شرایط محیطی، اجتماعی و اقتصادی شده است. این روند تا دوره ناصرالدین شاه قاجار ادامه یافت. در اوایل دوره ناصری، اراضی سیستان خالصه اعلام شد و به صورت استیجاری در اختیار سرداران و خوانین (مستأجران خاص) قرار گرفت. با این تحول، سایر انواع م...

full text

یک نمونه از موانع بر سر راه اصلاحات ارضی: قتل رئیس اصلاحات ارضی فیروزآباد در آبان‌ 1341

هدف: گزارش قتل رئیس اصلاحات ارضی فیروزآباد فارس و پیامدهای آن. روش/ رویکرد پژوهش: داده های این گزارش از اسناد موجود در سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی و اسناد شخصی فرهاد عابدی فرزند مقتول گرداوری شده است. از منابع کتابخانه ای برای تهیه اطلاعات زمینه‌ای از رویداد نیز بهره برده‌ایم. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: قانون اصلاحات ارضی به عللی نظیر ث...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 39

pages  117- 138

publication date 2018-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023